อะไรคือความท้าทายของไทย ในการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน?

ด้านการเมือง
          - ในฐานะประเทศสมาชิกอาเซียน ไทยจะต้องปรับการดำเนินการในภาครัฐให้สอดคล้องกับหลักเกณฑ์ของการเป็นประชาคม โดยเฉพาะในด้สนการมีประชาธิปไตย ธรรมาภิบาล และความโปร่งใส
          - ไทยและประเทศสมาชิกอาเซียนอื่นจะต้องมีท่าทีที่ใกล้เคียงหรือร่วมกันมากขึ้นในประเด็นความท้าทายระดับโลกต่างๆ
          - ประเทศสมาชิกอาเซียนต้องร่วมมือกันจัดการกับปัญหาความมั่นคงรูปแบบใหม่อย่างใกล้ชิดกันมากขึ้น เช่น อาชญากรรมข้ามชาติ การค้ามนุษย์ การค้าอาวุธ และยาเสพติด เป็นต้น

ด้านเศรษฐกิจ
          ในขณะที่ส่วนใหญ่เป็นเรื่องการปรับกฎระเบียบ/กฎหมายภายใน เพื่อให้สอดคล้องกับข้อผูกพันของไทยใน AEC เช่น

          ด้านการค้าและบริการ ผลการศึกษาพบว่า ไทยยังคงปกป้องภาคบริการอยู่มากและการเปิดเสรีการค้าบริการของไทยยังไม่เกิดไปกว่าระดับที่กฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบันอนุญาตให้ทำได้

          ด้านการลงทุน ไทยอาจต้องพยายามปรับนโยบายการลงทุนให้สอดคล้องกับความต้องการของภาคเอกชนภายในประเทศและความเหมาะสมกับความต้องการของเศรษฐกิจของประเทศมากขึ้น รวมทั้งควรจัดข้อมูลเผยแพร่เป็นภาษาอังกฤษมากขึ้นเพื่อให้เกิดความโปร่งใส ในด้านการพัฒนา SME ควรเสริมสร้างขีดความสามารถของสถาบันการเงินและการเข้าถงแหล่งเงินทุนของ SME มากขึ้น ส่วนเรื่องนโยบายการแข่งขัน ผลการศึกษาพบว่าไทยยังขาดแนวทาง/วิธีการบังคับใช้กฎหมายว่าด้วยการแข่งขันทางการค้าที่ชัดเจน

ด้านสังคมและวัฒนธรรม
          - ไทยจำเป็นต้องเร่งปรับตัวเพื่อรับกับการที่ประชาชนจะมีความใกล้ชิดกันมากขึ้น การแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม การสร้างอัตลักษณ์ (identity) ร่วมกันของอาเซียน ฯลฯ
          - สร้างความพร้อมในการมีความร่วมมือที่ใกล้ชิดขึ้นกับประเทศสมาชิกอาเซียนอื่น เพื่อบริหารจัดการกับปัญหาที่จะกระทบต่อความมั่นคงของมนุษย์ เช่น การจัดการกับภัยพิบัติ การแก้ไขปัญหาให้กับผู้ด้อยโอกาสในสังคม และการเชื่อมโยงระบบการศกษาระหว่างกัน
          - และที่สำคัญมาก คือ การสร้างความตระหนักรู้เรื่องอาเซียน เพื่อรองรับการเป็นประชาคมอาเซียน